ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗုဒၶသာသာနာသမိုင္း (၃)

၃။ ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္ၿပိဳင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ
ေ ေခတ္ၿပိဳင္ေရာက္ရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားရွိပါ
သလား? ထိုေခတ္ၿပိဳင္အေထာက္အထားဆိုသည္မွာ
အဘယ္နည္း?
ဗုဒၶေခတ္-အေသာကေခတ္ သာသနာေရာက္ေၾကာင္း ေခတ္ၿပိဳင္
အေထာက္အထားမ်ားမွာ ဗုဒၶေခတ္ဆံေတာ္ရွင္ေစတီ၊အေသာက
ေစတီ၊ ဆံေတာ္ရွင္ေစတီမ်ားဟု ဘုရားသမိုင္းရွိေသာေစတီမ်ားႏွင့္
အျခားေစတီမ်ား၊ ေစတီကုန္းမ်ား၊ ေရွးသိမ္ႀကီးမ်ား၊ ေရွးလႈိဏ္ဂူဘုရား
မ်ားတြင္ အထင္အရွားေလ့လာေတြ႔ျမင္ရေသာ ဘီစီ ၆ ရာစု - ၃ ရာစု
ဗုဒၶေခတ္ႏွင့္ အေသာကေခတ္သံုး ျဗဟၼီအကၡရာစာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ယင္းျဗဟၼီအကၡရာမ်ားသည္ ဘီစီ ၃ ရာစု အေသာကကြယ္လြန္ၿပီး
အေသာကအင္ပါယာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ အသစ္ေပၚ
ထြန္းလာေသာ မဇၥ်ိမေဒသႏိုင္ငံသစ္မ်ားတြင္ သံုးစြဲျခင္းမရွိေတာ့ပဲ
တိမ္ေကာေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ပါသည္။ ဘီစီ ၃ ရာစု ေနာက္ပိုင္းတြင္
ယင္းျဗဟၼီအကၡရာမ်ားကို သံုးစြဲျခင္းမရွိေတာ့ပဲ ယင္းမူလျဗဟၼီအကၡ
ရာမ်ားကို ပံုသ႑န္ျပဳျပင္ထားေသာ အကၡရာအသစ္မ်ား ေပၚေပါက္
သံုးစြဲၾကကုန္ပါသည္။ ယင္းအကၡရာသစ္မ်ားကို ျဗဟၼီပြားအကၡရာမ်ား
(New Bramhi Alphabets) ဟု ေခၚဆိုၾကပါသည္။
  ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဖ်ား ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ေတာင္ဖ်ား တနသၤာရီ
တိုင္းအထိ၊ အေရွ႕ဘက္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ အေနာက္ဘက္ ရခိုင္ျပည္
နယ္အထိ ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ ဗုဒၶေခတ္ အေသာကျဗဟၼီအကၡ
ရာမ်ား ေရးထိုးထားေသာ အုတ္ခဲစာမ်ား အမ်ားအျပားကို ဆံေတာ္
ရွင္ေစတီမ်ား၊ အမည္မသိေရွးေစတီမ်ား ေစတီကုန္းေဟာင္းမ်ား၊
  ေရွးသိမ္မ်ား၊ အရံတံတိုင္းမ်ား အစရွိေသာအေဆာက္အဦးေဟာင္း
မ်ားတြင္ အဓိကေတြ႔ရွိရပါသည္။ ျဗဟၼီအကၡရာ စဥ့္စာမ်ား၊ ျဗဟၼီ
အကၡရာေက်ာက္၊ ေျမမီးဖုတ္စာ စာမ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။
ပိဋိကတ္ ၃ ပံု၀င္က်မ္းအခ်ိဳ႕တြင္ ၀ါပကာလအခ်ိန္ဆိုလွ်င္ ေဂါတမ
  ျမတ္စြာဘုရားသည္ သူ၏စံရာ ေက်ာင္းေတာ္၌ မရွိပဲ လေပါင္းမ်ားစြာ
အျခားေဒသမ်ားသို႔ တရားေဟာသာသနာျပဳ ေဒသစာရီၾကြခ်ီေလ့
ရွိေၾကာင္း၊ မူလေက်ာင္းေတာ္သို႔ ျပန္လည္ၾကြေရာက္သည့္အခါ
ညီေတာ္အာနႏၵာက “အရွင္ဘုရား အဘယ္ခရီးမွ ျပန္လာပါလဲ”
  ေမးေၾကာင္း၊
  ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္က ျပန္လည္ေျဖၾကားရာတြင္
“ငါသည္ ယူဇနာ ၃၀ ခရီးက ျပန္လာတယ္”
“ငါသည္ ယူဇနာ ၁၀၀ ခရီးက ျပန္လာတယ္”
“ငါသည္ ယူဇနာ ၃၀၀ ခရီးက ျပန္လာတယ္” ဟု ေျဖၾကားခ်က္
တို႔ကိုေတြ႔ျမင္ဖတ္ရႈရပါသည္။
၁ ယူဇနာသည္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္သံုး (၁၂.၇)မိုင္ ရွိေၾကာင္း လယ္တီ
ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ႏႈိင္းယွဥ္တြက္ခ်က္ ေဖာ္ျပခ်က္ကို သမိုင္းပညာ
ရွင္မ်ားမွ လက္ခံၾကပါသည္။
ယူဇနာ ၃၀၀ သည္ မိုင္ေပါင္း (၃၈၁၀)မိုင္ ႏွင့္ ညီမွ်ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ ၀ါပ
ကာလတို႔တြင္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား သာသနာျပဳၾကြခ်ီေသာ ခရီးတာမွာ
မိုင္ေပါင္း (၃၈၁၀)မိုင္ ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသာမက ယူနန္အထိ၊ ဗီယက္နမ္
အထိ ယင္းခရီးတာအတြင္း အႀကံဳး၀င္လွ်က္ရွိပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရကၡတပူရတိုင္း (၇)မိုင္ေဒသ၊ အညာေဒသ၊ ေျမလတ္
  ေခၚ ျပည္ၿမိဳ႕အပါအ၀င္ေဒသ၊ ေတာင္ပိုင္း ကမ္းရိုးတန္းေဒသမ်ား၌
ဗုဒၶေခတ္ ဗုဒၶကိုယ္တိုင္ ၾကြခ်ီလာၿပီး တရားေဟာေၾကာင္း၊ ကိုးကြယ္ပူ
ေ ေဇာ္ရန္ ကိုယ္စား ဆံေတာ္မ်ားေပးေ၀ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားေသာ
ဗုဒၶေခတ္ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီဘုရားသမိုင္းမ်ား ယေန႔တိုင္ ေစတီမ်ားႏွင့္
တကြ ထြန္းကားက်န္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ မဇၥိ်မေဒသတိုင္းႀကီး ၁၆ တိုင္းအတြင္း
သာ ၾကြခ်ီသည္။ ယင္း ၁၆ တိုင္း အျပင္ကိုမသြား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မေရာက္
ဟူေသာစကားတို႔မွာ ပိဋိကတ္ေတာ္ပါ ယူဇနာ (၃၀၀)၊ မိုင္ (၃၈၁၀)မိုင္
ခရီးကို ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား ၾကြခ်ီေၾကာင္း ကိုယ္ေတာ္တိုင္ေျပာခဲ့ေသာ
မိန္႔ဆိုခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္း မရွိပါ။
  ေရွးေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔သည္ ဘီစီ ၆ ရာစု- ၃ ရာစု ဗုဒၶ-အေသာက
ျဗဟၼီအကၡရာေခတ္ႀကီးကို ေခတ္ၿပိဳင္မွီသကဲ့သို႔၊ မဇၥ်ိမေဒသမွ ျဗဟၼီ
အကၡရာမ်ားကို ရရွိသင္ယူတတ္ေျမာက္ သံုးစြဲခဲ့ၾကပါသည္။ ထို ဘီစီ
၆ - ၃ ရာစု ကာလ ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္ ဗုဒၶသာသနာသည္ေခတ္ၿပိဳင္
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိလာခဲ့၍ ထိုေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔သည္
မဇၥ်ိမသားမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ဗုဒၶဓမၼတို႔ကို သက္၀င္ယံုၾကည္လ်က္ ဗုဒၶဘာသာ
၀င္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၾကပါသည္။
ဘီစီ ၆-၃ ရာစုဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ ဗုဒၶအား
ပူေဇာ္ရာအျဖစ္ ေစတီႏွင့္ လႈိဏ္ဘုရားမ်ားတည္ေဆာက္ျခင္း၊
ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ သာသနာကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ သိမ္မ်ား
တည္ေဆာက္ျခင္းတို႔ကို ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္အတြင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့
ၾကပါသည္။ ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား
တို႔သည္ သူတို႔တည္ေဆာက္ပူေဇာ္ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ ေစတီ၊ လႈိဏ္ဘုရား၊
သိမ္၊ ေရတြင္းေရကန္မ်ားကို သူတို႔သင္ယူတတ္ေျမာက္ခဲ့ေသာ ျဗဟၼီ
အကၡရာစာ အမွတ္အသားမ်ား ျပဳလုပ္ေရးထိုးပါရွိေသာ အုတ္မ်ားပါ
ထည့္သြင္းတည္ေဆာက္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။
  ျဗဟၼီအကၡရာအုတ္ခဲစာမ်ား ေတြ႕ရွိရေသာ ေရွးေစတီ၊ ေရွးလႈိဏ္ဘုရား၊
  ေရွးသိမ္၊ ေရွးေရတြင္းေရကန္မ်ားသည္ ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ
သားတို႔ ျဗဟၼီေခတ္ ဗုဒၶသာသနာကို လက္ခံရရွိ၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား
  ျဖစ္လာၾကကာ ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္ သာသနာနိက အေဆာက္အဦးမ်ား
တည္ေဆာက္လွဴဒါန္းေၾကာင္းႏွင့္ ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္ သာသနာျမန္မာ
  ႏိုင္ငံသို႔ ေခတ္ၿပိဳင္ ဘီစီ ၆ ရာစု- ၃ရာစုတြင္ ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွား
ေ ေသာ အေထာက္အထားမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဘီစီ ၆ ရာစု - ၃ ရာစု ဗုဒၶ-အေသာကေခတ္သံုး ျဗဟၼီအကၡရာမ်ား
ေ ေတြ႕ရွိရေသာ ေရွးဒႆနိက အေဆာက္အဦးအခ်ိဳ႕မွာ -
၁။ ေရႊတိဂံုေစတီ (ရန္ကုန္)
၂။ ေရႊေမာ္ေဓါေစတီ (ပဲခူး)
၃။ ပါဒၿမိဳ႕ေဟာင္းတစ္ဆူ (ရန္ကုန္တိုင္း၊ ေက်ာက္တန္းၿမိဳ႕နယ္)
၄။ ေပါကၡရ၀တီၿမိဳ႕ေဟာင္း (တြံေတး)
၅။ အဂၤပူပ်ဴၿမိဳ႕ေဟာင္းရွိ ေရွးေစတီေဟာင္းမ်ား (အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္)
၆။ ေရႊေတာင္ဦးေစတီ (အဂၤပူၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္)
၇။ ဓမၼဓိကေစတီ ၊ ေလသာေဆာင္ (အဂၤပူၿမိဳ႕ေဟာင္း)
၈။ က်ားကိုက္ရြာ ေရွးေစတီကုန္း (အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္)
၉။ ရန္ကင္းေတာင္ေစတီ (အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္)
၁၀။ ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူဘုရား (အမွတ္၆၊ ေလ့က်င့္ေရးသင္တန္းေက်ာင္း၊
အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္)
၁၁။ ဘဲျပားရြာေရွးေစတီတစ္ဆူ (အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္)
၁၂။ သာယာ၀တီၿမိဳ႕ေဟာင္းေရွးေစတီ (သေျပဂံုရြာ၊ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္
ၿမိဳ႕နယ္)
၁၃။ မင္းဘူးစက္ေတာ္ရာေစတီမ်ား
၁၄။ ေဘာေဘာႀကီးေစတီ (သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္း)
၁၅။ ဘုရားမာေစတီ (သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္း)
၁၆။ ဘုရားေဆာင္ေစတီ၀န္းေရွးအုတ္ကုန္းေဟာင္း (သေရေခတၱရာ
ၿမိဳ႕ေဟာင္း)
၁၇။ ရဟႏၱာလႈိဏ္ဘုရား (သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္း)
၁၈။ သေရေခတၱရာနန္းေတာ္ကုန္း
၁၉။ သေရေခတၱရာ နဂါးတြန္႔ၿမိဳ႕တံခါးအနီး အုတ္ကုန္းေဟာင္း
၂၀။ ပ်ဴနန္းဦးေက်ာင္း (ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္)
၂၁။ ပ်ဴနန္းဦးေစတီ (ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္)
၂၂။ က်ီးသည္းၿမိဳ႕မ အုတ္ကုန္းေက်ာင္း
၂၃။ ရဟႏာၱ (၈၀) ပ်ဴသိမ္ေတာ္ႀကီး (ေရႊေတာင္)
၂၄။ ဗိႆႏိုး ေရွးေစတီတစ္ဆူ
၂၅။ မေကြး ျမသလြန္ေစတီ
၂၆။ ႏွမေတာ္ဘီလူးမေစတီတံတိုင္း (မေကြးျမသလြန္ဘုရားႏွင့္လမ္းျခား)
၂၇။ ေပၚေတာ္မူ ပ်ဴဘုရား (ပုဂံ၊ ေလာကနႏၵာဥယ်ာဥ္)
၂၈။ မိုင္းေမာ ပ်ဴၿမိဳ႕ေဟာင္းအုတ္ကုန္း (ၿမိဳ႕တံခါးအနီး) (ေက်ာက္ဆည္)
၂၉။ မကၡရာေရွးေစတီ (ေက်ာက္ဆည္)
၃၀။ ပတၱျမားေစတီ (ဒြတၱေပါင္မင္းေကာင္းမႈ၊ မႏၱေလးေတာင္)
၃၁။ ဆြမ္းဦးပုညရွင္ဘုရား (စစ္ကိုင္းေတာင္)
၃၂။ ေရႊၾကက္ယက္ဘုရား (အေသာကမုေဌာ)
၃၃။ ဟန္လင္းၿမိဳ႕ေဟာင္းအုတ္ကုန္း
၃၄။ ရွိမ္သကား အမည္မသိေရွးေစတီ
၃၅။ တေကာင္းေရႊစည္းခံုေစတီ
၃၆။ မိုးညွင္းအေသာကမုေဌာ (မိုးညွင္း ၁၀မိုင္ကုန္း၊ စံျပရြာ)
၃၇။ မက္မံုကိုင္ရြာ ေရွးေစတီကုန္း (အင္းေတာ္ႀကီး)
၃၈။ ေရွးေစတီကုန္း (အင္းေတာ္ႀကီး)
၃၉။ ေရွးလႈိဏ္ဂူဘုရားပ်က္ႏွစ္ဆူ (အေသာကမုေဌာေစတီ၊ေမြေတာ္
ကကၠဴ)
၄၀။ မုပုလႅင္ရြာ ေရွးေစတီစု (က်ိဳက္ထိုၿမိဳ႕နယ္)
၄၁။ ဘုရားသံုးဆူေတာရ ေရွးေစတီစု(က်ိဳက္ထိုၿမိဳ႕နယ္)
၄၂။ က်ိဳက္တလန္းေစတီ
၄၃။ ဘုရားတစ္ေထာင္ေစတီစု (က်ိဳက္ထို)
၄၄။ ေညာင္ပုလႅင္ရြာေရွးေစတီစု (ဘီးလင္း)
၄၅။ ဘိလင္းဆံေတာ္ရွင္ဘုရားကုန္း အုတ္ကုန္းေဟာင္းမ်ား
၄၆။ က်ိဳက္ကရင္ေစတီ၊ မုရစ္ႀကီးရြာ၊ ေခ်ာင္းဆံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဘီလူးကၽြန္း
၄၇။ ပတၱျမားေက်ာင္း၀င္း ေခ်ာင္းႏွစ္ခြရြာ၊ က်ိဳက္မေရာ
၄၈။ က်ိဳက္မေရာဘုရားႀကီး၀န္း ေရွးေစတီကုန္းစု
၄၉။ အင္လႈိင္ေစတီ၀န္း၊ ေကာ့ခပံုရြာ၊ မုဒံု
၅၀။ မင္းကြန္းသတိပဌာန္ကမၼဌာန္းတိုက္၀န္း၊ သထံုၿမိဳ႕
ၿမိဳ႕ေဟာင္းေနရာ
၅၁။ စကားေတာင္ဘုရား၊ေရးၿမိဳ႕
၅၂။ ၀င္းလဲ့ေစတီ၊ ကမာမိုးရြာ၊ ေခ်ာင္းဆံု၊ ဘီလူးကၽြန္း
၅၃။ ဒရယ္ရြာ ရြာဦးေစတီ ေခ်ာင္းဆံု၊ ဘီလူးကၽြန္း
၅၄။ ကုသိနာရံုဘုရား ပရ၀ုဏ္ (ဘီးလင္းၿမိဳ႕)
၅၅။ မုႏိုင္းေစတီ ေခ်ာင္းဆံု၊ ဘီလူးကၽြန္း
၅၆။ ေရႊလဘုန္းကုန္းေတာ္ ဗုဒၶေအာင္ေျမဘုရား၀န္း (သံပုရာရြာ၊
ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီး)
၅၇။ ပရိကလဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၀န္း (ပရိကလရြာ၊ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီး)
၅၈။ ေကာ့ဒံုဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၀န္း (ေကာဒံုေက်းရြာ၊ ကရင္ျပည္နယ္)
၅၉။ မႏၱေလးေက်ာင္း၀န္း (ဇာသျပင္ရြာ၊ ကရင္ျပည္နယ္)
၆၀။ မုတၱၿမိဳ႕ေဟာင္းေစတီငုတ္တိုႏွစ္ဆူ
၆၁။ အယက္သမာရြာ ျမသိန္းတန္ေစတီ (ဘီးလင္း)
၆၂။ အေရွ႕ေရႊနံ႕သာဘုရားကုန္း (ပဲခူး)
၆၃။ ဖဲကံသာရြာေက်ာင္းေဟာင္း (ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္)
၆၄။ ေခါင္းေဆးကၽြန္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၆၅။ ျမစႏၵီ-နန္းေဒ၀ီေစတီကုန္း (မုတၱမၿမိဳ႕ေဟာင္းေနရာ)
၆၆။ ဇယားၿမိဳ႕ေဟာင္းရာေစတီ၀န္း (ကမာ၀က္၊မုဒံု)
၆၇။ ေတာင္ေလးလံုးေက်ာင္း၀န္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၆၈။ ေရႊေရးေက်ာင္း၀န္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၆၉။ ၀ကၤပါေက်ာင္း၀န္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၀။ ေျမထဲေက်ာင္း၀န္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၁။ ၾကံခင္းေက်ာင္း၀န္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၂။ က်ိဳက္သန္လန္ဘုရားကုန္းေတာ္ အေနာက္ဘက္ (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၃။ ေလာကဥေသွ်င္ေစတီ ေတာင္ရိုးတန္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၄။ ေရႊနတ္ေတာင္ေစတီ (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၅။ ရတနာဘံုပ်ံဘုန္းႀကိးေက်ာင္း၀န္း (ေမာ္လၿမိဳင္)
၇၆။ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕နယ္ ေရွးေစတီအခ်ိဳ႕
၇၇။ ၿမိတ္သိမ္ေတာ္ႀကီး
၇၈။ မဟာထယ္သိမ္ေတာ္ႀကီး (ပါဒၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ ေက်ာက္တန္းၿမိဳ႕)
စသည္တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။ ၎ေဒသတို႔မွာ လက္တေလာေတြ႕ရွိရာ
ေ ေနရာေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီးထပ္မံျဖည့္စြတ္ရန္ ေဒသအမ်ားအျပား
က်န္ရွိေနပါေသးသည္။
 
Credit to> Thant Lwin Oo