ေရႊတိဂံုနွင့္ဒဂံုစီးတီး (၇)

ကြ်န္ေတာ့္ရဲ႕ပထမမဟာဘြဲ႕ယူစာတမ္း ကိုေျမျပိဳက်ျခင္း (landslid) နဲ႕တင္ခဲ့တယ္၊ ဒုတိယဘြဲ႕ကိုလည္း landslide နဲ႕ထပ္တင္တယ္ ၊ တတိယဘဲြ႕ကိုလည္း landslide နဲ႕ထပ္တင္ဖို႕လုပ္ေနတယ္။ အဲ့ဒိေတာ့အခုရက္ေတြ အိပ္မက္မက္ရင္ေတာင္ ေရႊတိဂံု
ဘုရားၾကီးရဲ႕ကုန္းေတာ္ျပိဳလို႕ဆိုအိပ္မက္မက္ခဲ့တယ္။ တကယ္လည္းေရႊတိဂံုဘုရား
အတြက္ အၾကီးမားဆံုးအႏၱရာယ္ဟာ ကုန္းေတာ္ျပိဳက်ျခင္းပါဘဲ ။ အရင္ကလည္း
ၿပိဳခဲ့ဖူးတယ္လို႕သိမွီသူေတြကေျပာၾကတယ္။

အပူပိုင္းမုတ္သုန္ရာသီဥတုမွာရိွတဲ့ေက်ာက္ေပ်ာ့သား (soft rock) ကုန္းေျမေတြဟာ
ေလ်ာေစာက္ (slope) ၁၅ ဒီဂရီ ရိွရံုနဲ႕ကိုျပိဳတတ္ၾကပါတယ္။ အပိုင္း ၁ မွာေဖၚျပခဲ့
သလိုပါဘဲ တခ်ိဳ႕ slope ေတြဟာ သဘာ၀ေပါက္ပင္ေတြက ေျမထိန္းနံရံ (retaining
wall ) သို႕မဟုတ္ ေျမထိန္းဇကာ (slope net) ေတြလိုေတာင့္ခံထားလို႕ေျမမျပိဳတာ
ၿဖစ္ပါတယ္ ။ landslide အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ပံု (၁) မွာေဖၚျပထားပါတယ္။
landslide ျဖစ္ေပၚပံုျခင္းမွာ mechanism 3 မိ်ဳးရိွပါတယ္ rotational side,
translational slide နဲ႕toppling တို႕ျဖစ္ပါတယ္ ။ ပံု (၃) ပါ rotational slide ကို
soft rock ဒါမွမဟုတ္ soil slope ေတြမွာေတြ႕ရျပီး translational slide နဲ႕
toppling failure ကိုေတာ့ hard rock ေတြမွာေတြ႕ရပါတယ္။ ေရႊတိဂံုကုန္းေတာ္
ဟာ soft rock ျဖစ္လို႕ rotational slide နဲ႕ျပိဳ နိဳင္တာပါ ။ translational slide နဲ႕
toppling ကိုေတာ့ က်ိဳက္ထီးရိုးတက္တဲ့ လမ္းတေလ်ာက္မွာေတြ႕နိဳင္ပါတယ္။
လူေတြတည္ထားကိုးကြယ္တဲ့ေစတီေတြ ျဖစ္ေနလို႕ နတ္ေတြသိၾကားေတြက
ေစာင့္ေရွာက္တယ္ဆိုတာထက္ လူေတြကေစာင့္ေရွာက္ရင္ပိုသင့္ေတာ္ပါလိမ့္မယ္ ပိုအက်ိဳးရိွပါလိမ့္မယ္။
Translational slide ေတြကို force equilibrium method ေတြနဲ႕တြက္ခ်က္ယူျပီး
rotational slide ကိုေတာ့ moment equilibrium method နဲ႕တြက္ယူပါတယ္။
rotational slide မွာ slide ျဖစ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ slip plane ေတြဦးစြာျဖစ္လာပါတယ္။
slip plane ဘယ္လိုပံုျဖစ္မလဲဆိုတာကေတာ့ ကုန္းေျမရဲ႕အျမင့္ ၊ slope angle နဲ႕ ေျမသားရဲ႕ခံနိဳင္ရည္ (shear strength) နဲ႕ သိပ္သည္းစ (density) တို႕ေပၚမွာ
မူတည္ေနပါတယ္ ။ ပံု ၂ မွာေဖၚျပထားပါတယ္ ။ rotational slide ကို ကိုတြက္ခ်က္
တဲ့ နည္း ၁၀ခုထက္မနည္း ရိွပါတယ္။
အဲ့ဒိထဲမွာေတာ့ slice method တစ္ခုကိုမိတ္ဆက္ေပးပါရေစ ။ ပံု (၄) ကိုၾကည့္ပါ။
slope တစ္ခုကို slice ေတြခြဲျပီး အဲ့ဒိ slice တစ္ခုျခင္းစီရဲ႕ driving moment နဲ႕
resisting moment ကိုရွာရတာပါ ။ အေရာင္ခ်ယ္ထားတဲ့ slice အတြက္သူ႕ရဲ႕
အေပၚကို slice က driving moment ျဖစ္ျပီး ေအာက္က slice ကေတာ့ resisting moment ျဖစ္ပါတယ္။
ကဲ ... ဒဂံုစီးတီးေဆာက္လို႕ေျမေအာက္ေရျပင္နိမ့္က်သြားပါမယ္တဲ့ ေအာက္က
slice က သူ႕ရဲ႕ density က်သြားပါမယ္ ။ density က်သြားျခင္းျဖင့္ resisting
moment က်သြားမယ္လို႕တြက္ယူျပီး landslide ျဖစ္နိဳင္ဖို႕အလားအလာအမ်ားၾကီး
ရိွပါတယ္ ။ အခုေခတ္မွာ 3D Finite element software ေတြအမ်ားၾကီးရိွေနတဲ့
အတြက္ developer အေနနဲ႕သက္ေသျပဖို႕တြက္ၾကည့္လိုက္ပါ ။ Investigation
cost အပါအ၀င္ analysis cost ဟာ Project cost ရဲ႕ ၀.၁ ရာခိုင္နွဳန္းေတာင္
ရိွမယ္မထင္ပါဘူး။
ကြ်န္ေတာ္မွာ့ေၾကာက္ရမဲ့ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုရိွပါတယ္ ။
မေလးရွားက Highland Tower ဟာ ၁၉၈၂ ခုနွစ္မွာေဆာက္လို႕ျပီးစီးခဲ့ျပီး ၁၉၉၃ ခုနွစ္မွာျပိဳက်ခဲ့ပါတယ္ ။ ပံု (၅)၁၀ ေက်ာ္ၾကာမွျပိဳတာပါ ။ ျပိဳက်ရျခင္းအေၾကာင္း
အရင္းက ေနာက္ဘက္မွာ ရိွတဲ့ slope ျပိဳလို႕ပါ ။ slope ျပိဳရတဲ့အဓိကအေၾကာင္း
အရင္းက upper slope မွာစီမံကိန္း တစ္ခုအတြက္ ေတာရွင္းျခင္းေၾကာင့္ပါ။
ပံု (၆) မွာေတာရွင္းထားတာကိုျမင္နိဳင္ပါတယ္။ အဲ့ဒိေတာင္ဟာ နွမ္းဖတ္ေက်ာက္
(granite)မ်ားနဲ႕ဖြဲ႕စည္းထားတာပါ ။ ဒါေပမဲ့ အေပၚယံကေတာ့ granite က ျဖစ္
လာတဲ့ clayey sand ပါ ။ ေရႊတိဂံုကုန္းေတာ္နဲ႕အခုေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း
ကေျမမ်ိဳဳးပါ။ အပူပိုင္းမုတ္သုန္ရာသီဥတုမို႕မိုးရြာတဲ့အခ်ိန္မွာမိုးေရမ်ားဟာ အေျပာင္ရွင္းထားတဲ့ေနရာကေန အကုန္စီး၀င္ပါတယ္။ clayey sand ဆုိတဲ့ေျမမ်ိဳး
ကလည္း ေရစိမ့္၀င္ရံုတင္မက ေရထိန္းသိမ္းထားဖို႕ပါ ေကာင္းတဲ့ေျမမ်ိဳးပါ ။ စိမ့္၀င္တဲ့မိုးေရေၾကာင့္ေျမသားကပြျပီး ေျမထိန္းနံရံကိုတြန္းကန္ပါမယ္။ ေျမထိန္း
နံရံမခံနိဳင္တဲ့အဆံုး ေျမထိန္းနံရံအရင္ျပိဳပါတယ္။ ေျမထိန္းနံရံ ျပိဳျပီးေပမဲ့မေနပါဘူး။
ေရစိမ့္၀င္လို႕အေဆာက္အဦးေအာက္ေျခမွာ ပြေနတဲ့ေျမသားေတြက pile ကိုတြန္း
ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး pile ဟာ tension ကိုမခံနိဳင္ဘဲ တိုက္ျပိဳတဲ့ အထိေရာက္သြား
ပါတယ္။ ပံု(၇)ပါ။ ေရႊတိဂံုနဲ႕ကေတာ့ အထက္ေအာက္ေျပာင္းျပန္ပါ။ ဒါေပမဲ့
ဦးေထာင္ဘိုဘက္က တိုက္ျပိဳရင္ မဟာ၀ိဇယကစျပိဳပါမယ္ ။ အဲ့ဒိမွာေအာက္ေျခပိုင္း
resisting moment ပ်က္သြားတဲ့အခါ ေရႊတိဂံုကုန္းေတာ္ပါ successive failure
ၿဖစ္ျပီး ျပိဳနိဳင္ပါတယ္။ အဲ့ဒိလိုမ်ိဳး project area မွာေျမရွင္းလို႕ slope failure ျဖစ္ရင္
ေတာင္ဘက္နဲ႕ အေနာက္ဘက္က အေဆာက္အဦးေတြက အရင္ျပိဳမွာပါ။
ကြ်န္ေတာ္ဒီစာေတြေရးသားတယ္ဆိုတာ potential failure မ်ားကိုမျဖစ္ေအာင္
ၾကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႕သတိေပးေရးသားျခင္းပါ။ အခုေလာက္ထိလည္း လူေတြ
စိတ္၀င္စားမယ္လို႕မေတြးထားသလို forum မွာေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္လို႕လည္း
မထင္ပါဘူး ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဒါဟာေတြေရးဖို႕ အခ်က္အလက္ေတြစုေဆာင္းရ ဓါတ္ပံုေတြျပင္ဆင္ရနဲ႕ တပိုင္းေရးျပီးရင္ေနာက္တပိုင္းေရးနိဳင္ဖို႕မနည္းအားထုတ္
ရပါတယ္။
ဒီ project ဟာအခုထိ ဘယ္သူေတြပါ၀င္ပတ္သက္ေနလို႕ ဘယ္ကုမၼဏီေတြက
၀င္လုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာမသိပါဘူး ။ Marga Land ဆိုတဲ့ နာမည္သာ
Facebook မွာၾကားဖူးတာပါ ။ဘယ္သူေတြပိုင္လို႕ ဘယ္မွာမွတ္ပံုတင္ထားတယ္
ဆိုတာမသိပါဘူး ။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီစာေရးလို႕ေငြေၾကးေသာ္လည္းေကာင္း တျခားအက်ိဳးစီးပြားေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘဲ လူသာအႏၱရာယ္
ၿဖစ္လာမယ္ဆိုတာကိုနားလည္ျပီးသားပါ ။ ဒါေပမဲ့ ေရးသင့္ေရးထုိက္လို႕ေရး
ပါတယ္ ။ သိသင့္သိထိုက္တဲ့သူကို သိေစခ်င္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ျမန္မာျပည္က အလုပ္ေတြနဲ႕ပတ္သက္ဖို႕ နွစ္အနည္းငယ္ၾကာဦးမွာပါ။
ဒီၾကားထဲမွာ ပိုက္ဆံဘယ္ေလာက္ရရ ျပန္မလာနိဳင္ေသးပါဘူး ။ ကတိတစ္ခုေၾကာင့္
ပါ။ အဆံုးထိေနပါ့မယ္လို႕ ကတိရိွတဲ့အတြက္ကြ်န္ေတာ့္လုပ္ငန္းျပီးဆံုးတဲ့ထိေနရမွာပါ။ နိုင္ငံေရးသမားဆိုတာလည္းကြ်န္ေတာ့္၀ါသနာမဟုတ္သလိုဘယ္တုန္းကမွလည္း
လုပ္ဖိ႕စိတ္မကူးပါဘူး ။ မနက္ကတစ္ေယာက္ေျပာပါတယ္ ။ Project မွာေခၚခန္႕
လိုက္ရင္ ျငိမ္သြားမယ္ ၊ project မွာပါရေအာင္ ခြင္ရွာေနတာဆိုတာပါ။ ေန႕တိုင္း
ဘုရားမရိွခိုးနိဳင္မရြတ္ဖတ္နိဳင္ေပမဲ့ ဘုုရားေဟာတရားေတာ္ေတြကို အျမဲတမ္းနွလံုး
သြင္းထားတဲ့သူပါ ။ အေသ၀နာစ ဗာလာနံတဲ့ ။ ေငြဘယ္ေလာက္ရရ လူမိုက္ေတြနဲ႕
ကြ်န္ေတာ္အလုပ္မလုပ္ပါဘူး ။ ဆဲဆိုတဲ့သူေတြကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္တုန္႕ျပန္ဆဲ
ဆုိမွာမဟုတ္ပါဘူး ။
မိဘကလညး္ ငယ္ငယ္ကတည္းကမဆဲေအာင္ရုန္႕ရင္းၾကမ္းတမ္းတဲ့စကားကို
မေျပာေအာင္ သင္ထားသလို ကြ်န္ေတာ္တက္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းက ဆရာတိုင္းကလည္း ဆဲဆိုရိုင္းစိုင္းတာကို မၾကိဳက္ခဲ့ပါဘူး ။ ကြ်န္ေတာ္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့သူေတြသိပါတယ္ မဆဲတတ္တဲ့အေၾကာင္းကို ။ ေရႊတိဂံု နွင့္ ဒဂံုစီးတီးကို ဒီမွာတင္ဘဲ နိတၱိတံ
ပါတယ္။ အားလံုးဘဲက်န္းမာရႊင္လန္းျပီးသူေတာ္ေကာင္းတရာမ်ားအားထုတ္
  ႏိုင္ၾကပါေစ။
ေေေ ေရးသားတင္ၿပသူ-Kyaw Swar Myint Thein.