“ရုပ္ေသးအစ၊ က်ံဳးသံုးတန္ႏွင့္ ပုဂံက”ဟူေသာ စကားအရ ျမန္မာ့ရုပ္ေသးသဘင္သည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၀၈-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၄၆) နန္းတက္ေသာ ကုန္းေဘာင္မင္း၏သားေတာ္ ပုဂံမင္း လက္ထက္တြင္ စတင္ေပၚေပါက္သည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ တဖန္ ျမဝတီမင္းႀကီး ဦးစ တီထြင္သည္ဟုလည္း အခ်ိဳ႔က ဆိုၾကသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၉-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၃၇)တြင္ ေရႊဘိုမင္းတရား အထြတ္အျမတ္သို႔ ေရာက္ေသာ အခါ မရီးေတာ္ နန္းမေတာ္မယ္ႏု၊ စလင္းမင္းသားႀကီး ေမာင္အိုတို႔ႏွင့္ အလိုတူအလိုပါဟူ၍ သတ္မွတ္ကာ ျမဝတီမင္းႀကီးကိုလည္း အက်ဥ္းခ်ထားေလသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ အက်ဥ္းခ်ထားခံေနရစဥ္ အတြင္း စိတ္ညစ္ညဴးသျဖင့္၄င္း၊ ပ်င္းရိျငီးေငြ႔သျဖင့္၄င္း၊ အဝတ္စုတ္မ်ားကို အရုပ္လုပ္ျပီးလွ်င္ ကျပေစရာမွ ရုပ္ေသးေပၚေပါက္လာေၾကာင္း အခ်ိဳ႔က ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၀-ျပည့္ႏွစ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၀၈-ခုႏွစ္ေလာက္တြင္ ေရးသားေသာ အီေနာင္နန္းတြင္းဇာတ္ေတာ္ႀကီး၌ သေရဇာတ္ဟူ၍ ရုပ္ေသးအေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါရွိသည္ကို ေတြ႔ရျပီးလွ်င္ အင္းဝေခတ္၊ ဒုတိယမင္းေခါင္လက္ထက္ သကၠရာဇ္ ၈၄၆-ခုႏွစ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၄၈၄) က ရွင္မဟာရ႒သာရ ေရးေသာ ဘူရိဒတ္လကၤာႀကီး၌၄င္း၊ သကၠရာဇ္ ၈၉၁-ခုႏွစ္(ခရစ္ႏွစ္ ၁၄၂၉)တြင္ ရွင္မဟာရ႒သာရပင္ ေရးသားေသာ သံဝရပ်ိဳ႔၌၄င္း ရုပ္ေသးအေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ျမန္မာ့ရုပ္ေသးသဘင္တြင္ ရုပ္ ၂၈-ပါးကို အစြဲျပဳျပီးလွ်င္ အရုပ္ ၂၈-ရုပ္ ပါဝင္ျမဲျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို ၂၈-မ်ိဳးေသာ အရုပ္တို႔မွာ-၁။ နတ္ကေတာ္ရုပ္၂။ ျမင္း၃။ ဆင္၄။ က်ား၅။ ဆင္ထိန္း၆။ ကုေမၻာဘီလူး၇။ ကုမၻဏ္ဘီလူး၈။ ၾကက္တူေရြး၉။ ငွက္ရုပ္၁၀။ ဂဠဳန္၁၁။ နဂါး၁၂။ ေဇာ္ဂ်ီ၁၃။ သူေဌး၁၄။ စုန္းမ၁၅။ နတ္၁၆။ ေနရာထိုင္ခင္းအရုပ္၁၇။ ရွင္ဘုရင္၁၈။ ေရႊနန္းဆက္ မိဖုရား၁၉။ မင္းသားလတ္၂၀။ မင္းသားႏုရုပ္၂၁။ မင္းသမီး၂၂။ သံခ်ိဳလက္စြဲ၂၃။ သံပ်င္လက္စြဲ၂၄။ မင္းႀကီး သက္ေတာ္ရွည္၂၅။ ေရႊတိုက္ဝန္၂၆။ ဝန္ေထာက္၂၇။ ျမိဳ႔ေတာ္ဝန္၂၈။ ပုဏၰား (ဆရာေတာ္ရုပ္) တို႔ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ရုပ္ေသးတြင္ မင္းသားရုပ္မွာ ဦးေခါင္း-ႏွစ္ႀကိဳး၊ ပခံုး-ႏွစ္ႀကိဳး၊ ခါး-တႀကိဳး၊ လက္ေမာင္း-ႏွစ္ႀကိဳး၊ လက္ဖ်ား-ႏွစ္ႀကိဳးတို႔ျဖင့္ သိမ္ေမြ႔ယဥ္ေက်းစြာ လက္ဟန္၊ ေျခဟန္ျဖင့္ ႀကိဳးဆြဲၾကရသည္။ ရုပ္ေသးေခတ္ ေကာင္းစားစဥ္က အပ်ိဳေတာ္တြင္ ႀကိဳး ၆၀-ထက္မနည္း ရွိခဲ့ဖူးသည္ဟုဆိုသည္။ ၁၂၉၅-ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ႀကိဳးဆြဲဦးဝင္း-ဆိုသူ၏ အရုပ္မွာ ႀကိဳးေပါင္း ၆၀-ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
=================
ဦးျမင့္ေစာ-သမိုင္း(မဂၤလာေမာင္မယ္ )
Tin Maung Hlaing
No comments:
Post a Comment